Okrugli sto pod nazivom “Značaj šumskih zaštitnih pojaseva za područje Vojvodine”, održan je u utorak, 19. septembra 2023. godine od 12 časova u restoranu Ćuprija u Kuli, u organizaciji Pokreta gorana Novog Sada, Ekološkog pokreta Vrbas i Udruženja Dečije ekološke akademije iz Novog sada. Moderator skupa bila je Dušica Milenković iz PGNS.
Na okruglum stolu govorili su:
Dr Jordana Ninkov, naučna savetnica zaposlena u Institutu za ratarstvo i povrtarstvo, Laboratorija za zemljište i agro ekologiju sa predavanjem na temu Značaja očuvanja humusa u zemljištu. Potom Marko Đapić, inženjer šumarstva iz Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode sa predavanjem na temu Struktura predela i erozija zemljišta. I Milan Rebić iz Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu sa predavanjem Razvoj i unapređivanje šumarstva u APV 2011-2023.
Učesnici i akteri diskusije bili su iz aktivnog civilnog društvo iz Kule, pre svih, članovi novoformiranog udruženja Zelena zona Kula, kao i Udruženje pčelara opštine Kula i udruženje sportskih ribolovaca “Hajduk šaran” iz Kule.
Inače šumski zaštitni pojasevi su nedovoljno zastupljeni, a predstavljaju dobro rešenje za povećanje pošumljenosti Vojvodine i za ublažavanje posledica klimatskih promena, koje su sve vidljivije. Zaštitni pojasevi imaju brojne funkcije među kojim su zaštita od eolske erozije, regulacija mikroklimatskih uslova, adaptacija na klimatske promene, regulacije vodnog režima, pružanje staništa za divlje vrste (biodiverzitet), ekološka povezanost (ekološki koridori), oprašivanje kultura (staništa polinatora), pčelarstvo (medonosne vrste), staništa divljači (lovstvo), ublažavanje nepovoljnih vremenski uslova na saobraćaj, kulturne i turističke vrednosti i dr. Stoga nas malo čudi nezainteresovanost predstavnika opštine koja ima ispod 1% pošumljenosti, za temu koja bi morala da im bude među prioritetima odlučivanja.
Predstavnici udruženja imali su dosta kritičkih komentara o odnosu nadležnih službi prema problemu slabe pošumljenosti. Međutim, prevladala je želja da se pronađe realno ostvariv model povezivanja aktera iz svih sektora društva za popravljanje stanja na terenu. Stoga su u tom smeru i upućena pitanja predavačiima. Kako animirati opštinu i javna preduzeća? A građane, firme? Kako doći do zemljišta za sadnju? Kako doći do malo kvalitetnijih sadnica? Zar baš uvek mora topola? Kako šuma da napravi humus ako se poseče za 25 godina a kako čusmo danas, humus nam lagano nestaje.
Učesnici su izrazili veliko zadovoljstvo novim informacijama i spoznajama struke. Shvatili su da je neophodno stalno podizanje znanja, ličnog, organizacionog i pregovaračkog kapaciteta. Ključevi pristupa donosiocima odluka definitivno su stalna prisutnost na terenu i podrška građana, odmerenost, baratanje argumentima i velika upornost za svaki problem na javnom prostoru, pa i za ovaj.
Aktivnosti su deo projekta “Šuma zove na akciju”, koji se realizuje u okviru Eko sistem programa koji sprovode Mladi istraživači Srbije, uz podršku Švedske. Projekat realizuje Pokret gorana Novog Sada sa još tri člana mreže “Pošumimo Vojvodinu” – Ekološki pokret Vrbasa, Ruralni centar i Udruženje Dečija ekološka akademija.
